Jakie są formy opodatkowania działalności gospodarczej w Polsce?

Każdy nowy przedsiębiorca w momencie rejestrowania działalności gospodarczej staje przed wyborem formy opodatkowania swojego przyszłego biznesu. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, która z nich jest najlepsza – wpływa na to zbyt wiele czynników. W tym artykule postaramy się ułatwić wybór każdemu, kto staje przed tym trudnym zadaniem, przybliżając charakterystykę poszczególnych form opodatkowania dostępnych w naszym kraju. Dowiesz się, jakie korzyści może przynieść Ci dany wybór i z jakimi konsekwencjami będziesz musiał się liczyć. Wszyscy zobowiązani jesteśmy do płacenia zaliczek na podatek dochodowy, warto jednak dokładnie przemyśleć swoją decyzję i robić to na najlepszych możliwych warunkach. Jaką formę opodatkowania przedsiębiorców najlepiej wybrać?

Poznaj naszą apkę do faktur! ⚓✋

Poza wieloma korzyściami, jakie daje prowadzenie własnej działalności gospodarczej, na każdym przedsiębiorcy ciążą też liczne obowiązki. Jednym z nich jest regularne odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy od generowanych dochodów. Mamy jednak możliwość osobiście zdecydować, na jakich zasadach będzie się to odbywać. Polskie przepisy prawne wyróżniają 4 formy opodatkowania działalności gospodarczej:

• zasady ogólne,
• skala liniowa,
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
• karta podatkowa.

Zanim się określimy i złożymy odpowiednie zaświadczenie o wyborze formy opodatkowania, warto dokładnie zapoznać się z wszystkimi dostępnymi opcjami i wybrać najlepszą z nich. Pod uwagę musimy wziąć dwa czynniki: prawny i ekonomiczny. Po pierwsze, nasz wybór podyktowany będzie rodzajem prowadzonego przez nas biznesu. Urząd skarbowy daje nam kilka opcji, jednak w dalszym ciągu obowiązują nas przepisy podatkowe, dlatego należy zadbać o to, aby rozliczać się w sposób legalny i zgodny z prawem. Następnie przyda się dokonanie dokładnej analizy – musimy po prostu sprawdzić która opcja jest dla nas najbardziej opłacalna i pozwoli nam zachować jak najwięcej ciężko wypracowanych pieniędzy we własnej kieszeni.

Domyślnie każda działalność gospodarcza rejestrowana jest na zasadach ogólnych rozliczania podatku dochodowego. Jeżeli zdecydujemy się na wybór innej formy opodatkowania można tego dokonać podczas zakładania działalności gospodarczej na druku CEIDG-1.

Mamy oczywiście prawo do zmiany formy opodatkowania. Możemy przecież stwierdzić, że inna będzie wygodniejsza lub przyniesie nam większe korzyści. Zmiany formy opodatkowania musimy dokonać do 20. dnia miesiąca następującego po tym, w którym po raz pierwszy został osiągnięty przychód w danym roku podatkowym.

Inaczej sprawa wygląda w przypadku jeżeli do tej pory rozliczaliśmy się za pomocą karty podatkowej. Wówczas musimy poinformować o tym fakcie urząd skarbowy do dnia 20 stycznia.

Według skali podatkowej, czyli na zasadach ogólnych rozliczać się może każda osoba prowadząca działalność gospodarczą. Jest to zdecydowanie najpopularniejsza forma opodatkowania występująca w naszym kraju. Według takich samych zasad odprowadzają swój podatek do skarbu państwa osoby zatrudnione na umowach o pracę, umowach cywilnoprawnych, a także emeryci i renciści.

Polega na opodatkowaniu dochodu (a nie przychodu) według dwustopniowej skali. Jako że jest ona bardzo powszechna, znana jest już większości osób i jest przy tym prosta do zrozumienia. Polski Urząd Skarbowy przewiduje następujące dwa progi podatkowe:

• w przypadku dochodów nieprzekraczających kwoty 85 528 zł – 17%
• dochód powyżej tej kwoty podlega opodatkowaniu w wysokości 32%

Trzeba pamiętać, że w przypadku przekroczenia kwoty dochody w wysokości 85 528 zł wyższy podatek zostanie naliczony wyłącznie od tej nadwyżki, nie od całości dochodów.

Przedsiębiorcy wybierający rozliczenie podatku na zasadach ogólnych zobowiązani są do regulowania zaliczek na podatek dochodowy co miesiąc, do 20. dnia miesiąca następującego po tym, w których osiągnięty został dochód. Jeżeli łączny obrót działalności gospodarczej w ciągu roku nie przekracza sumy 2 mln euro, możemy zdecydować się na wpłacanie zaliczek do właściwego urzędu skarbowego w trybie trzymiesięcznym.

Zalety opodatkowania według skali podatkowej

Główną zaletą opodatkowania na zasadach ogólnych naszej działalności gospodarczej jest prawo do pomniejszenia osiągniętych przychodów o poniesione koszty ich uzyskania. Możemy wliczyć dzięki temu niemal wszystkie wydatki związane bezpośrednio z prowadzonym biznesem. Przepisy nie wskazują konkretnie, co może stanowić koszt uzyskania przychodu, jednak dopuszczają wiele wydatków poniesionych w celu rozwijania i funkcjonowania działalności. Kolejną zaletą jest możliwość skorzystania z ulg podatkowych przewidzianych przez ustawodawcę. Mogą to być m.in.:

• ulga za Internet,
• ulga na dzieci,
• ulga rehabilitacyjna,
• możliwość wspólnego rozliczania się z małżonkiem,
• możliwość odliczenia poniesionej straty.

Skala podatkowa – wady

Ten sposób opodatkowania działalności ma też oczywiście swoje wady. Po przekroczeniu dochodu w wysokości 85 528 zł w danym roku podatkowym zobowiązani jesteśmy do zapłaty podatku dochodowego według wysokiej stawki 32%, co wiąże się z dużymi kosztami. Ta metoda nie będzie więc zbyt korzystna w przypadku firm uzyskujących wysokie dochody. Jesteśmy zobowiązani również prowadzenia Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów, przez co prowadzenie dokumentacji firmowej zdecydowanie się rozszerza i może być uciążliwe.

Forma opodatkowania w postaci podatku liniowego powinna zainteresować szczególnie przedsiębiorców osiągających wysokie dochody. Jest również zdecydowanie wygodniejsza, ponieważ nie trzeba pamiętać o skali podatkowej – obowiązuje nas jeden, niezmienny podatek liniowy w wysokości 19% bez względu na dochody działalności gospodarczej.

Podatek liniowy – kiedy się opłaca?

Dochód obliczany jest w następujący sposób: przychody pomniejszane są o koszty ich uzyskania, czyli wszystkie wydatki, które ponosimy z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Taka forma opodatkowania staje się najbardziej opłacalna w momencie gdy dochód naszej firmy zaczyna wynosić około 100 tys. złotych. W przypadku niższych kwot korzystniejsze może okazać się rozliczenie na zasadach ogólnych z niższą stawką podatkową i możliwością skorzystania z wielu ulg – w przypadku podatku liniowego takowe nam nie przysługują.

Podatek liniowy – sposoby rozliczania

Podobnie jak w przypadku poprzedniej opisywanej formy opodatkowania działalności gospodarczej, rozliczając się podatkiem liniowym, również jesteśmy zobligowani do odprowadzania zaliczki na podatek dochodowy co miesiąc lub co kwartał. Musimy tego dokonać w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po uzyskaniu dochodu. Do rocznego rozliczenia przychodów z działalności w urzędzie skarbowym potrzebny nam będzie druk PIT-36L. Ta  forma opodatkowania nie pozwala rozliczyć się wspólnie ze współmałżonkiem, skorzystać z kwoty wolnej od podatku czy większości ulg.

Kolejną możliwością opodatkowania działalności, jaką przewiduje Polskie prawo, jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Ta forma charakteryzuje się dużą liczbą dostępnych stawek podatkowych (2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12,5%, 15%, 17%, 20%) uzależnionych bezpośrednio od charakteru prowadzonej działalności. Na taką opcję zdecydować się może każda osoba fizyczna uzyskująca przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający 2 mln euro.

Ryczałtowe sposoby opodatkowania

Wedle ustawy o zryczałtowanym podatku każdemu w zależności od rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej przypisywana jest inna stawka podatkowa. Opodatkowanie działalności gospodarczej na zasadzie ryczałtu przewiduje następujące progi procentowe:

• 20% – w przypadku przychodów osiąganych z działalności określonych jako wolne zawody: lekarzy, weterynarzy, położnych i pielęgniarek, tłumaczy,
• 17%  – osoby fizyczne świadczące usługi niematerialne m.in.: wynajem samochodów osobowych, branża hotelarska, pośrednictwo w handlu hurtowym,
• 8,5% – przychodów pochodzące z działalności usługowej, oraz gastronomicznej w przypadku sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%,
• 5,5% – przychód z działalności wytwórczej i budowlanej,
• 3% – przychód z działalności usługowej w zakresie handlu oraz z działalności gastronomicznej jeżeli nie jest sprzedawany alkohol.

Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym przewiduje również wiele działalności, które nie mogą opodatkować swoich przychodów ryczałtem. (art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych możemy wybrać podczas rejestracji działalności gospodarczej na druku CEIDG-1 (pole 18). Opłacalność tej formy opodatkowania zależy bardzo mocno od prowadzonej działalności gospodarczej. W przypadku niektórych zawodów niskie stawki okażą się bardzo korzystnym rozwiązaniem, jednak należy dokonać dokładnych obliczeń czy akurat w naszym wypadku nie lepiej zdecydować się na podatek liniowy lub opodatkowanie w formie karty podatkowej.

Karta podatkowa to najprostsza forma opodatkowania działalności gospodarczej w Polsce. Przedsiębiorcy korzystający z tej metody rozliczania podatku nie są bowiem zobowiązani do prowadzenia księgowości, a wysokość podatku nie zależy od wysokości dochodów. Zgodnie z zapisami ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym do skorzystania z karty podatkowej uprawnieni są przedsiębiorcy:

• z branży usługowej lub wytwórczo-usługowej,
• zajmujący się handlem detalicznym żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami; z wyłączeniem alkoholu,
• działający w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi; z wyłączeniem artykułów określonych w ustawie,
• prowadzący usługi gastronomiczne; z wyłączeniem sprzedaży alkoholu,
• w przypadku prowadzenia usług transportowych przy pomocy jednego pojazdu,
• świadczący usługi edukacyjne.

Przedsiębiorca nie jest w stanie sam wyliczyć stawki podatkowej, jaką zostanie objęta jego działalność. Wpływa bowiem na to bardzo wiele czynników takich jak:

• rodzaj wykonywanych usług,
• ilość zatrudnianych osób,
• liczba ludności zamieszkująca miejscowość, w której prowadzona jest działalność,
• wielkość prowadzonego biznesu,

Decyzja o wysokości podatku przyznawana jest odgórnie przez naczelnika urzędu skarbowego z początkiem nowego roku podatkowego, przez co nie jest stała i może ulegać zmianie. Wpływ będą miały zmiany zachodzące w naszej działalności oraz ewentualne reformy obowiązujących przepisów. Po otrzymaniu decyzji masz 14 dni, aby zrezygnować z karty podatkowej jeżeli nie odpowiadają Ci postawione przez urząd skarbowy warunki.

Jeśli zdecydujemy się zmienić dotychczasową formę opodatkowania na kartę podatkową, należy poinformować o tym urząd skarbowy za pomocą formularza PIT 16 do dnia 20 stycznia roku podatkowego.

Mamy nadzieję, że w powyższym wpisie wyjaśniliśmy Ci różnice, jakie wynikają z wyboru formy opodatkowania. Po podjęciu decyzji czeka Cię nierówna walka z licznymi formalnościami prowadzeniem księgowości. Nie musisz się tym jednak martwić – powierz to zadanie specjalistom i postaw na nowoczesną aplikację, jaką jest TAXON. Nasze narzędzie pozwoli Ci na wygodne i szybkie fakturowanie całkowicie online oraz na pełną kontrolę nad finansami Twojej działalności gospodarczej. Chcesz dowiedzieć się więcej – skontaktuj się z nami i wypróbuj naszą aplikację

Poznaj naszą apkę do faktur! ⚓✋