Faktura VAT w działalności nierejestrowanej

Faktura VAT, jako jeden z kluczowych dokumentów w obrocie gospodarczym, stanowi nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej, nawet w przypadku tzw. działalności nierejestrowanej. Osoby, które prowadzą działalność nierejestrowaną, mogą znaleźć się w sytuacji, w której wystawią fakturę VAT lub otrzymają ją od innego przedsiębiorcy.

Poznaj naszą apkę do faktur! ⚓✋

Czym jest działalność nierejestrowana?

Zacznijmy od podstaw. Działalność nierejestrowana to forma prowadzenia drobnej działalności gospodarczej, która nie wymaga rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Zgodnie z przepisami, osoba fizyczna może prowadzić działalność bez konieczności zakładania firmy, pod warunkiem, że jej przychody nie przekraczają określonego limitu. Od stycznia do 30 czerwca 2024 roku – 3181,50 zł miesięcznie, od 1 lipca do 31 grudnia 2024 roku – 3225 zł miesięcznie. Dodatkowo osoba prowadząca taką działalność nie może w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzić zarejestrowanej działalności gospodarczej.

Podatek dochodowy a działalność nierejestrowana

Pomimo że działalność nierejestrowana nie jest kwalifikowana jako działalność gospodarcza w pełnym tego słowa znaczeniu, osoba prowadząca ją jest zobowiązana do opodatkowania osiągniętych przychodów. Co ciekawe, przychody z działalności nierejestrowanej są kwalifikowane do przychodów z innych źródeł, a nie do przychodów z działalności gospodarczej.

Osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie musi płacić zaliczek na podatek dochodowy, a całość dochodu rozlicza dopiero w zeznaniu rocznym, składając PIT-36. Nie ma również obowiązku prowadzenia księgowości w tradycyjnym rozumieniu, jak ma to miejsce w przypadku działalności gospodarczej. Co ważne, taka osoba nie płaci składek na ubezpieczenia społeczne czy zdrowotne.

Faktura VAT

W przypadku działalności nierejestrowanej warto zwrócić uwagę na różnice w podejściu do faktury VAT. Działalność nierejestrowana, choć nie jest uznawana za działalność gospodarczą na gruncie ustawy o PIT, może jednak spełniać kryteria działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług (VAT).

Zgodnie z ustawą o VAT, działalność gospodarcza to wszelka działalność prowadzona przez producentów, handlowców czy usługodawców, a także inne podmioty, które wykonują swoje czynności w sposób ciągły dla celów zarobkowych. To oznacza, że działalność nierejestrowana również może być uznana za działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, co wpływa na obowiązki związane z fakturą VAT.

Zwolnienie z VAT

Jedną z kluczowych kwestii w kontekście działalności nierejestrowanej jest zwolnienie z VAT. Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT, pod warunkiem, że ich roczny przychód nie przekracza 200 000 zł. Zwolnienie to dotyczy zarówno osób prowadzących tradycyjną działalność gospodarczą, jak i tych, które prowadzą działalność nierejestrowaną.

Należy jednak pamiętać, że istnieją sytuacje, w których zwolnienie z VAT nie przysługuje, niezależnie od wysokości przychodu. Dotyczy to m.in. osób świadczących usługi doradcze, prawnicze czy komornicze, a także dostawców towarów akcyzowych, takich jak wyroby z metali szlachetnych.

Obowiązek wystawienia faktury VAT

Podmiot prowadzący działalność nierejestrowaną, który korzysta ze zwolnienia z VAT, nie ma obowiązku wystawiania faktur VAT, chyba że jego klient wyraźnie tego zażąda. W takim przypadku przedsiębiorca musi wystawić fakturę VAT w ciągu trzech miesięcy od dnia dostarczenia towaru lub wykonania usługi. Wystawiona faktura nie zawiera wówczas kwoty VAT, a jedynie kwotę brutto za towar lub usługę.

Warto jednak wspomnieć, że osoba prowadząca działalność nierejestrowaną może dobrowolnie zrezygnować ze zwolnienia z VAT i zarejestrować się jako czynny podatnik VAT. W takim przypadku staje się ona zobowiązana do prowadzenia pełnej ewidencji VAT, składania deklaracji VAT oraz wystawiania faktur VAT z naliczonym podatkiem.

Jak odliczyć VAT od faktury wystawionej przez działalność nierejestrowaną?

Odliczenie podatku VAT od faktury jest możliwe, jeśli spełnione zostaną określone warunki. Nabywca towaru lub usługi ma prawo odliczyć VAT, pod warunkiem że transakcja była związana z prowadzoną działalnością opodatkowaną, a podmiot wystawiający fakturę był czynnym podatnikiem VAT.

Jeśli osoba prowadząca działalność nierejestrowaną zdecyduje się na rejestrację jako czynny podatnik VAT, faktury wystawiane przez nią będą dokumentami, które uprawniają nabywcę do odliczenia VAT. Faktura musi jednak spełniać wszystkie wymogi formalne, takie jak podanie numeru NIP, daty wystawienia, kwoty podatku i wartości netto.

Faktura VAT w działalności nierejestrowanej może budzić pewne wątpliwości, szczególnie jeśli chodzi o obowiązki podatkowe i możliwości odliczenia VAT. Pomimo że działalność nierejestrowana nie jest uznawana za działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o PIT, to w świetle przepisów ustawy o VAT może być traktowana jako działalność gospodarcza.

Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną mogą korzystać ze zwolnienia z VAT, co zwalnia je z obowiązku wystawiania faktur VAT, chyba że klient zażąda ich wystawienia. Warto jednak pamiętać, że istnieje możliwość rejestracji jako czynny podatnik VAT, co wiąże się zarówno z przywilejami, jak i dodatkowymi obowiązkami, takimi jak prowadzenie pełnej ewidencji VAT i składanie deklaracji podatkowych.

Decyzja o rejestracji jako podatnik VAT powinna być dokładnie przemyślana i dostosowana do specyfiki prowadzonej działalności, a także jej potencjalnego rozwoju.

Poznaj naszą apkę do faktur! ⚓✋